اهمیت پرداختن به سبک زندگی اهل بیت علیهم السلام

در سال‌های اخیر هجمه‌های رسانه‌ای زیادی نسبت به سبک زندگی ایرانی –  سلامی صورت گرفته و تنها راهی که میشود با این هجمه‌ها مقابله کرد ترویج سبک زندگی اهل بیت علیهم السلام است.

البته این هجمه ها فقط مختص ایران و اسلام نیست، کشورهای اروپایی هم نسبت به سبک زندگی آمریکایی احساس خطر میکنند و سعی دارند که مردم خود را از این سبک دور کنند اما کشور ما در نوک این حملات است و صدها شبکه ماهواره‌ای مخصوص تغییر فرهنگ ما و به قصد ضربه زدن به سبک زندگی ما راه اندازی شده است.

با توجه به این که ذهن مردم کشور ما اهل بیتی است اگر سبک زندگی و رفتار آنها هم اهل بیتی باشد، بهترین پادزهر در برابر هجمه ها و بهترین الگو برای سراسر دنیا میتواند باشد؛ می‌توان گفت که تمدن اسلامی نیازمند یک نرم افزار است تا بتواند به عنوان محصول به همه دنیا عرضه شود.

ما نباید فقط به سخنان و اعتقادات و ارزش هایی که از اهل بیت )ع( رسیده اکتفا کنیم، اینها فقط برای عده کمی از افراد دنیا که دغدغه معرفتی دارند جذاب است، اما وقتی که تمدن جامعه خودمان را برای ملت‌های دنیا به عنوان الگو عرضه کنیم آن وقت جذابیت پیدا می‌کند.

علت اصلی رفتار و سبک زندگی، باورها و ارزش هاست. میتوان گفت هویت انسان سه لایه است لایه درونی (جهان‌بینی و باورهای) اوست؛ لایه میانی (ایدئولوژی ها و ارزشها) و لایه بیرونی (رفتار ظاهری انسان) است.

برای انتقال ارزش ها راهی به جز ارائه سبک زندگی درست به دیگران نیست.

در حدیثی از امام صادق علیه السلام در کتاب کافی آمده است که ایشان فرمودند: با گفتار دیگران را دعوت نکنید، دعوت باید به غیر گفتار باشد زیرا عمل نمایش باورهاست. از دلایل موفقیت پیامبر صلی الله علیه و آله که توانست زندگی عرب جاهلی را تعالی بخشد این بود که ایشان هرگز به آموزش های کلی اکتفا نکردند بلکه ریزترین مصداق ها را هم در گفتار و رفتار خودشان نشان دادند. به طور مثال حتی درباره مسواک زدن اینکه با چه چیزی مسواک بزنیم؟ چگونه و چه وقت مسواک بزنیم؟ هم دستورالعمل ارائه دادند.

 شاید بتوان گفت ما الان بعد از گذشت ۱۴۰۰ سال هنوز از پیامبر )ص( عقب تر هستیم چون غیر از اینکه بگوییم «مسواک زدن خوب است» توصیه دیگری نداریم. اگر غرب در ارائه سبک زندگی و تبلیغ آن و پذیرش آن توسط مخاطب موفق است به این دلیل است که آموزش کاربردی می دهد دقیقاً به طور مصداقی به مخاطب می‌گوید که -این آرایش را انجام بده- ، -این مدل را بپوش- و مصداق عینی ارائه می‌کند.

سبک زندگی هر فرد یا جامعه هویت آن را نشان می‌دهد و هرچه غنی‌تر باشد عزت نفس جامعه را بالاتر می برد و جامعه به هویت خودش افتخار می‌کنند. ضعف مربیان و فعالان فرهنگی و مدیران ما باعث شده که مردم بخصوص جوانان ما کم کم به سبک زندگی آمریکایی گرایش پیدا کرده‌اند؛ به گفته امام علی علیه السلام : اگر قومی از نظر ظاهر به قومی دیگر تشبه پیدا کند آرام آرام به آنها تبدیل خواهد شد.

بحث این نیست که فقط ظاهرها متفاوت است و امر آنچنان بحرانی نیست؛ بلکه به مرور و کم کم نوع وسایل زندگی، مدل خانه ها، نوع لباس پوشیدن و حتی مدل تفریح کردن آدمها و خیلی مسائل دیگر شبیه زندگی غربی میشود و آنهایی هم که امکان این را ندارند در دلشان آن مدل را می پسندند، این خطر بسیار بزرگی است.

البته اینکه به سبک زندگی دیگران تشبه پیدا نکنیم به این معنا نیست که هر چه دیگران دارند ضد اسلام است، بلکه باید دقت داشت که در هر فرهنگ و کشوری آن چیزهایی که مرتبط با حقوق انسانی می باشد صحیح است و باید پذیرفت.

 به برکت نسل های گذشته و پدرانمان، ذهن ما و زبان ما حسینی، علوی و فاطمی است و این یک فرصت فرهنگی منحصر به فرد است، اما متاسفانه رفتار و اعمال ما هم‌سو با ذهنمان و آنچه می گوییم نیست و تناقضات بسیار زیادی بین این دو هست.

از نظر اجتماعی ما به عدالت فردی بیشتر پرداخته‌ایم و عدالت سیستمی را رها کردیم و متاسفانه فساد های زیادی در آن شکل گرفت و این باعث شد که حتی اگر انسان های عادل هم در آن سیستم آلوده حاضر بودند، کاری نتوانستند انجام بدهند… و این بی اعتمادی مردم به سیستم های فاسد باعث شد در مسائل شخصی و سبک زندگی نیز بیشتراز موضع لجاجت وارد شوند.

حال باید به چرایی این موضوع پرداخت که چرا شکاف بین ظاهر و باطن و اعتقاد و عمل وجود دارد؟

پاسخ این سوال تحلیل عمیق می طلبد؛ آموزه های ما آموزه های متعالی بودند ولی اکنون خلاء عدالت سیستمی در سبک زندگی ایرانی اسلامی بسیار احساس می‌شود.